Guzki Tarczycy - czy mogą zniknąć i czy są groźne

Wszystkie guzki tarczycy wymagają obserwacji, choć stosunkowo niewielka ich część zostaje określona w badaniu cytologicznym jako proces złośliwy. Na „szczęście” dla pacjentów, zaledwie kilka procent obserwowanych guzków nosi w sobie miano procesu złośliwego.

Tarczyca jest gruczołem niewielkim, ale za to niezwykle istotnym dla prawidłowej pracy całego organizmu. Jeżeli wytwarzane przez tarczycę hormony występują w równowadze, nie powoduje to żadnych niekorzystnych zmian dla organizmu.

Jeśli jednak równowaga hormonów zostaje zaburzona, pojawiają się charakterystyczne objawy, które sugerują o nieprawidłowościach w gruczole. Do najważniejszych tego typu objawów należą: rozdrażnienie, czy choćby niekontrolowane przybieranie na wadze.

Skąd biorą się guzki tarczycy?

Jak w wielu innych tego typu zmian, guzki tarczycy powstają w wyniku złożenia mniejszej lub większej liczby czynników. Jednym z najważniejszych i najczęściej wymienianych przez specjalistów należy niedobór jodu. Braki tego pierwiastka w organizmie powodują zmniejszenie syntezy hormonów tarczycy, przy jednoczesnym wzroście TSH.

Konsekwencją tego jest niekiedy powstanie guzków oraz powiększenia samego narządu. Guzki najczęściej pojawiają się u kobiet po 40. roku życia – przeważnie w wyniku badania lekarskiego lub USG szyi. Obecność charakterystycznych guzków może wykryć również lekarz kardiolog w przypadku występowania u pacjenta zaburzeń rytmu pracy serca lub bólów w klatce piersiowej.

Podejrzenie wystąpienia guzków

Kiedy możemy podejrzewać obecność guzków tarczycowych? Jednym ze wskazań może być samo powiększenie gruczołu – asymetryczne zniekształcenie szyi. Zauważalnym elementem może być także specyficzne uczucie dławienia w gardle lub ból w okolicy szyjnej. Inne często pojawiające się objawy to uczucie gorąca, permanentne osłabienie oraz nienaturalny wytrzeszcz oczu. Niekiedy może się również pojawiać drżenie rąk i kołatanie serca – bez jakiegokolwiek wysiłku fizycznego.

Co zrobić w przypadku występowania wymienionych objawów? Spostrzeżenia warto przedstawić lekarzowi pierwszego kontaktu. Przy podejrzeniu jakiejkolwiek choroby tarczycy – niekoniecznie guzków – ten skieruje pacjenta na konsultację do lekarza specjalisty, czyli endokrynologa.

Lekarz endokrynolog może potwierdzić zmiany w funkcjonowaniu gruczołu tarczycy poprzez szczegółowe badania hormonalne TSH, FT4 oraz FT3 w surowicy krwi. Guzki tarczycy można wykryć w badaniu palpacyjnym, a jeśli są małe powinny być z łatwością wykryte przez specjalistę w badaniu ultrasonograficznym.

Wykrycie guzków – co dalej?

Guzki tarczycy mogą występować jako pojedyncze lub mnogie zmiany. Jeśli guzek jest pojedynczy a jego wielkość nie przekracza 1 centymetra średnicy, natomiast USG nie wykazuje oznak zezłośliwienia, taka zmiana nie wymaga wówczas specjalistycznego leczenia. Każdy guzek, którego średnica przekracza 1 cm średnicy musi zostać poddany mikroskopowej ocenie.

Warto pamiętać, że samo wykrycie guzka/ów nie jest jednoznaczne z wykryciem nowotworu. Sygnałem zmian nowotworowych może być szybki wzrost guzka o niejednolitej budowie. Część guzków o średnicy powyżej 1 cm może być jedynie torbielami, które są wypełnione płynem. W tym przypadku wystarczy nakłucie, w celu ściągnięcia płynu.

Każda tego typu zmiana wymaga jednak obserwacji przez lekarza specjalistę. Złośliwy nowotwór guzków tarczycy jest stanem stosunkowo rzadkim. Szacuje się, że zaledwie 5% guzków wykazuje cechy złośliwości.

Onkologia wyróżnia trzy główne typy nowotworów tarczycy: zróżnicowane, które stanowią ok. 90% wszystkich zmian, anaplastyczne (niezróżnicowane), nie dające dobrych rokowań w leczeniu oraz chłoniaki.